نقد و بررسی فیلم رها| فیلم خوشنام جشنواره فجر با بازی شهاب حسینی و غزل شاکری
رویداد۲۴ | مازیار وکیلی: رها یک فیلم درام ایرانی محصول سال ۱۴۰۳ به کارگردانی حسام فرهمند و تهیه کنندگی سعید خانی است. این فیلم برای اولین بار در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و در چهار رشته بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین نقش مکمل زن، بهترین تدوین و بهترین طراحی صحنه نامزد دریافت جایزه شد.
این فیلم هم چنین توانست جایزه بهترین فیلم اول جشنواره فیلم فجر را کسب کند. شهاب حسینی، غزل شاکری، ضحا اسماعیلی، آرمان میرزایی، محمدرضا سامیان، محمد اشکان فر، هادی افتخارزاده، ماهنی مهرپرو، سپیده پهلوانزاده و بردیا دیانت در این فیلم بازی میکنند. هم چنین مرضیه برومند به عنوان مشاور کارگردان در این فیلم حضور داشته است.
رها داستان دختری به همین نام است که در خانوادهای فقیر زندگی میکند. زمانی که لب تاپ رها مورد سرقت قرار میگیرد و او از پدرش میخواهد که برای او لب تاپ تهیه کند اتفاقاتی رخ میدهد که به حوادث تراژیکی ختم میشود.
رها مهمترین نماینده سینمای اجتماعی ایران در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر بود. سینمایی که در دولت قبل به واسطه سیاستهای فرهنگی بسته وزارت ارشاد به شدت تضعیف شد و نماینده شایستهای در جشنواره فجر و اکران عمومی نداشت.
بیشتر بخوانید: نقد و بررسی فیلم پیر پسر| اثری که در جشنوارههای فیلم روتردام و ترانسیلوانیا تقدیر شد
بعد از تغییر دولت و روی کار آمدن تیم فرهنگی جدید این اُمیدواری در میان دست اندرکاران و تماشاگران سینمای ایران ایجاد شد که سینمای اجتماعی مجدداً بتواند رشد کند. شاید به واسطه همین نگاه بود که رها توانست بدون مشکل خاصی مجوز بگیرد و در بخش مسابقه سینمای ایران هم شرکت کند. اما سوالی که هنگام تماشای رها ذهن تماشاگر را مشغول خواهد کرد این است که رها انقدر باکیفیت هست که بتواند نماینده خوبی برای سینمای اجتماعی باشد؟ پاسخ به این سوال منفی است.
اگر قرار است رها را به عنوان معیار تازه سینمای اجتماعی ایران در نظر بگیریم باید به این نکته اعتراف کنیم سینمای اجتماعی ایران از بسیاری از فیلمهای اجتماعی دهه هفتاد و هشتاد هجری شمسی عقبتر است.
رها به لحاظ سینمایی چگونه فیلمی است؟
رها مشکلات و ضعفهای اساسی دارد که باعث شده فیلم تاثیرگذاری لازم را بر روی تماشاگر نداشته باشد. بزرگترین مشکل رها این است که عملاً در دقیقه هشتاد و بعد از اتفاقی که برای رها میاُفتد به پایان میرسد، اما چون نویسندگان فیلمنامه تکلیف بسیاری از موضوعات مطرح شده در پرده اول و دوم فیلمنامه را مشخص نکردهاند مجبور میشوند فیلم را برای مدت زمانی طولانی کش بدهند تا به پرسشهای مطرح شده در فیلمنامه پاسخ دهند.
رها در یک سوم پایانی تغییر لحن میدهد و ردای یک فیلم پلیسی را به تن میکند که قهرمان در آن به دنبال قاتل دختری که لب تاپش سرقت شده میگردد. این لحن چند پاره بزرگترین ضربه را به رها وارد کرده و فیلمی که قرار بود مهمترین فیلم اجتماعی جشنواره فجر باشد را تبدیل به فیلمی ابتر کرده که حتی نتوانسته داستان خود را به درستی تعریف کند.
سینمای اجتماعی ایران برای این که بتواند به اندازه دهه هفتاد و هشتاد هجری شمسی تاثیرگذار باشد باید به لحاظ سینمایی آثار بهتری تولید کند. آثاری که ضمن جسورانه بودن بتوانند به لحاظ سینمایی هم قابل دفاع و کم اشکال باشند. با فیلمهایی مثل رها سینمای ایران نه تنها پیشرفت نمیکند که یقیناً پسرفت هم خواهد کرد.